Tự tin ban đầu của tôi trong việc xây dựng "chiến lược doanh nghiệp" nhanh chóng nhường chỗ cho sự hoang mang và bế tắc. Từng bước, kế hoạch trở nên phức tạp hơn, trong khi đội ngũ dần kiệt sức. Chỉ sau nhiều năm khởi nghiệp, tôi mới nhận ra sự sai lầm cơ bản và cần phải thay đổi toàn diện.
Việc coi "chiến lược" chỉ là một bản kế hoạch khuyến mãi là một sai lầm nghiêm trọng trong marketing. Các doanh nghiệp cần xây dựng những giải pháp toàn diện, tập trung vào trải nghiệm khách hàng. Một chiến lược hiệu quả phải vượt xa những chương trình giảm giá đơn thuần.
Tôi vẫn luôn nhớ rõ từng chi tiết của buổi họch hoạch định chiến lược đầu năm cách đây ba năm. Với cương vị CEO, tôi đã vẽ ra một bức tranh toàn cảnh về định hướng phát triển của doanh nghiệp. Từng mục tiêu đều được tôi xây dựng một cách tỉ mỉ.Chúng tôi quyết định mở rộng mạng lưới kinh doanh bằng việc khai trương thêm 2 địa điểm mới. Chiến lược này nhằm phục vụ tốt hơn khách hàng và tạo điều kiện tiếp cận rộng rãi hơn. Sự mở rộng này sẽ giúp chúng tôi tăng cường năng lực và phạm vi hoạt động.Sự kết hợp giữa đổi mới sáng tạo và chiến lược kinh doanh linh hoạt đã giúp doanh nghiệp đạt được mức tăng trưởng ấn tượng. Đội ngũ đã không ngừng cải tiến sản phẩm và dịch vụ để đáp ứng tốt hơn nhu cầu thị trường. Những nỗ lực này đã mang lại kết quả là doanh số tăng 40%.Chuyển đổi số trong hoạt động kinh doanh đang được đẩy mạnh một cách toàn diện. Chúng tôi tập trung phát triển các kênh online với những giải pháp sáng tạo và hiệu quả. Mục tiêu là mở rộng phạm vi tiếp cận và nâng cao trải nghiệm người dùng.Theo chu kỳ ba tháng, đội ngũ phát triển sản phẩm của chúng tôi luôn nỗ lực tạo ra những sản phẩm mới để đáp ứng nhu cầu thị trường. Chúng tôi cam kết mang đến những trải nghiệm độc đáo và tiện ích cho khách hàng. Sự sáng tạo và đổi mới liên tục là động lực chính của chúng tôi.Bề ngoài nhà lãnh đạo có vẻ chuyên nghiệp, nhưng thực tế kinh doanh lại đầy thử thách. Việc mở rộng quy mô không đem lại kết quả như kỳ vọng. Chi phí tăng cao, trong khi doanh thu lại không có dấu hiệu cải thiện. Các sản phẩm mới gần như không được thị trường đón nhận. Nhân viên ngày càng hoài nghi về định hướng phát triển của công ty.Tôi đã lẫn lộn giữa chiến thuật thực thi ngắn hạn và chiến lược phát triển dài hạn. Những gì tôi sở hữu chỉ là một danh mục công việc đơn thuần, thiếu hệ thống tư duy chiến lược để định hướng lựa chọn và loại bỏ. Sự nhầm lẫn này đã khiến công ty mất đi tầm nhìn và trọng tâm phát triển.
Sự nguy hiểm của việc cho rằng mình hiểu rõ nhất về doanh nghiệp
Câu đầu tiên nhấn mạnh về sự nguy hiểm của việc tự cho mình là người hiểu nhất về doanh nghiệp. Những nhà lãnh đạo thường rơi vào cái bẫy ngọt ngào của sự tự mãn, tin rằng mình nắm rõ mọi thông tin và chiến lược. Thực tế, sự tự tin thái quá này có thể dẫn đến những quyết định sai lầm và cản trở sự phát triển của tổ chức. Việc không lắng nghe ý kiến của nhân viên và coi thường những góc nhìn khác có thể là nguyên nhân dẫn đến thất bại của doanh nghiệp. Sự hiểu biết nội tại của một nhà sáng lập luôn sâu sắc hơn bất kỳ chuyên gia ngoài cuộc nào. Tôi tin rằng những bản slide đẹp không thể thay thế được trải nghiệm thực tế. Góc nhìn riêng của tôi về doanh nghiệp là duy nhất và không thể thay thế. Hai năm chìm trong những quyết định sai trái, tôi đã mất gần 2 tỷ đồng một cách vô nghĩa. Mỗi sai bài viết hay lầm như một bài học đau đớn nhưng vô cùng quan trọng. Tôi nhận ra rằng sự thiếu suy nghĩ và vội vàng có thể gây ra những hậu quả khôn lường. Trải nghiệm này đã giúp tôi trở nên minh mẫn và cẩn trọng hơn trong mọi quyết định. Tôi đã học được giá trị của sự kiên nhẫn và suy xét.Sai lầm chiến lược: Tôi chọn nhầm đối tượng khách hàng, tập trung vào phân khúc giá rẻ mà không phù hợp với mô hình vận hành hiện tại. Toàn bộ hệ thống của tôi được thiết kế để phục vụ khách hàng trung và cao cấp, nhưng lại mở rộng sang nhóm khách giá thấp. Việc này dẫn đến sự mất cân đối và khó khăn trong việc đáp ứng nhu cầu của từng nhóm.Nhìn lại quá khứ, tôi thừa nhận rằng mình đã điều hành doanh nghiệp một cách thiếu chiến lược. Việc lèo lái con thuyền kinh doanh hoàn toàn dựa vào cảm tính và sự biến động của thị trường, không hề có một kế hoạch được tính toán kỹ lưỡng. Điều này đã làm hạn chế tiềm năng phát triển của doanh nghiệp.
Triết lý cốt lõi của một chiến lược mạnh chính là sự lựa chọn có chủ ý. Thay vì cố gắng bao quát mọi thứ, hãy tập trung vào những điều quan trọng nhất. Sự chọn lọc thông minh sẽ mang lại kết quả vượt trội hơn nhiều so với việc tích lũy vô nghĩa.
Khái niệm về một doanh nghiệp mạnh đã được tôi nhận thức lại một cách sâu sắc. Không phải là đơn vị có thể làm tất cả, mà là đơn vị biết làm tốt những gì mình chọn. Khi các nguồn lực luôn có giới hạn, việc cố gắng mở rộng quá mức chỉ dẫn đến sự phân tán và mất trọng tâm. Sức mạnh thực sự nằm ở khả năng tập trung và chuyên sâu.Chiến lược kinh doanh được ví như một bản đồ định hướng phát triển của doanh nghiệp. Nó đòi hỏi sự chính xác trong việc lựa chọn từng yếu tố: khách hàng mục tiêu, kênh bán, sản phẩm và thời điểm. Sự can đảm trong việc loại bỏ những yếu tố không còn phù hợp chính là dấu ấn của những nhà lãnh đạo chiến lược. Mỗi quyết định đều được cân nhắc kỹ lưỡng để mang lại lợi thế cạnh tranh tối đa.
Khi mời một chuyên gia tư vấn chiến lược về dự án, điều đầu tiên họ thực hiện không phải là soạn thảo kế hoạch chi tiết mà là tiến hành phỏng vấn sâu. Các chuyên gia này luôn bắt đầu bằng việc đặt những câu hỏi thấu đáo và chính xác. Mục tiêu của họ là hiểu rõ bối cảnh và nguyên tắc hoạt động của doanh nghiệp.Nhóm khách hàng chiếm 80% doanh thu thường là những đối tượng có năng lực tài chính mạnh và nhu cầu ổn định. Họ là những khách hàng trung thành, có mối quan hệ lâu dài với doanh nghiệp. Việc nhận diện và chăm sóc đúng cách những khách hàng này sẽ mang lại lợi ích kinh tế to lớn.Nghiên cứu biên độ lãi lỗ ở các mảng hoạt động khác nhauĐánh giá trọng tâm sản phẩm trong cơ cấu kinh doanh: Nghiên cứu kỹ để phân biệt sản phẩm chính và phụ. Sản phẩm cốt lõi mang lại doanh thu và lợi nhuận chính. Các sản phẩm bổ sung giúp gia tăng trải nghiệm khách hàng.Trong 5 năm tới, tôi muốn trở thành một chuyên gia hàng đầu với năng lực toàn diện. Tôi sẽ đầu tư vào việc phát triển kỹ năng chuyên sâu và mở rộng mạng lưới nghề nghiệp. Mục tiêu cuối cùng là tạo dựng một sự nghiệp bền vững và có ý nghĩa.Cuộc đối thoại sâu sắc này đã buộc tôi phải soi chiếu vào những góc khuất mà tôi thường né tránh. Những lỗ hổng trong suy nghĩ của tôi dần được phơi bày một cách trần trụi. Việc chấp nhận những điểm yếu là bước đi quan trọng trong quá trình tự hoàn thiện.
Một chiến lược tốt giống như một bản đồ hành trình, nhưng không thể dự đoán toàn bộ các trở ngại. Sự chuẩn bị và tư duy chiến lược là chìa khóa để tăng cơ hội thành công. Tuy nhiên, không ai có thể đảm bảo kết quả cuối cùng.
Tôi không có ý định thúc đẩy việc thuê chuyên gia một cách máy móc. Bản thân tôi là minh chứng sống về sự cần thiết của việc biết nhận thức năng lực bản thân. Trải qua quá trình tự mình làm mọi thứ, tôi đã rút ra nhiều bài học quan trọng.Làm chiến lược đòi hỏi sự trung thực và can đảm từ người lãnh đạo. Đó là một cuộc hành trình nội tâm đầy thử thách, buộc con người phải nhìn nhận lại toàn bộ mô hình vận hành. Quá trình này giúp doanh nghiệp không ngừng tiến hóa và thích ứng.
Khi sở hữu một chiến lược tinh tường, bạn không còn bị động theo đuổi thị trường nữa. Thay vào đó, bạn trở thành nhà lãnh đạo, chủ động định hướng và điều khiển thị trường theo ý muốn. Đây là bước ngoặt quan trọng giúp bạn vượt trội so với đối thủ.Mỗi sai lầm đều mang lại một bài học quan trọng, và tôi không hối tiếc vì đã trải qua chúng. Điều đáng tiếc là tôi đã không nhanh chóng nhận thức và khắc phục những sai lầm của mình. Đối với các doanh nhân đang cảm thấy mình đang lao vào một cuộc đua không có điểm đến, hãy dừng lại và đánh giá lại hướng đi. Thay vì cố gắng chạy nhanh hơn, hãy tìm kiếm một chiến lược phù hợp.